W jakim przypadku dziecko nie zostanie dopuszczone do Pierwszej Komunii Świętej?
21 grudnia, 2023
Dziecko, które jest ochrzczone i które rodzice (lub przynajmniej jeden z nich) zgłosiło do przyjęcia I Komunii św. i które uczęszczało na przygotowania do I Komunii św. w parafii zasadniczo nie może zostać „niedopuszczone” do tego sakramentu. Sakrament Eucharystii jest prawem wiernego, w tym prawem wiernego małoletniego. W wieku, w którym dzieci zwyczajowo przyjmują I Komunię św. nie mają faktycznych możliwości zaciągnięcia kary kościelnej, ani trwania z uporem w jawnym grzechu ciężkim, co dyskwalifikowałoby je do przyjęcia Eucharystii – kanon 915. Dzieci od siódmego roku życia mają obowiązek podejścia do sakramentu pokuty przed I Komunią Św., ponieważ wg prawa kanonicznego jest to okres, w którym można już intelektualnie i wolitywnie odróżnić dobro od zła, podejmować pierwsze świadome (adekwatne do wieku i rozwoju) decyzje etyczne i kształtować swoje sumienie. Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, dzieci niepełnosprawne intelektualne (na wszystkich poziomach niepełnosprawności) oraz dzieci chore, mają to samo fundamentalne prawo do przyjęcia I Komunii św., jak ich zdrowi czy „bezproblemowi” rówieśnicy. Dla takich osób jest przeznaczona specjalistyczna katecheza (która jest realizowana we wszystkich polskich szkołach specjalnych i powinna być realizowana w szkołach integracyjnych) a wymagania są przystosowane do ich potrzeb i umiejętności lub – w sytuacji głębokiej niepełnosprawności lub ciężkiej choroby – nawet całkowicie zniesione. Pamiętać trzeba, że w katolickiej tradycji wschodniej wszystkie 3 sakramenty inicjacji chrześcijańskiej udziela się niemowlęciu w wierze rodziców i chrzestnych. Tradycja zachodnia wynikła z odmiennej praktyki, ale nie z odmiennej teologii. Na terytorium Polski obowiązują „Wskazania KEP dotyczące przygotowania dzieci do przyjęcia i przeżycia sakramentu pokuty oraz Pierwszej Komunii Świętej” uchwalone 29.08.2020 r. gdzie w numerze 31 (pkt. III zatytułowanym: Wskazania organizacyjne) podane są najważniejsze kryteria, jakimi winien kierować się proboszcz przy „dopuszczeniu” do przyjęcia przez dziecko Ciała Pańskiego. Do pierwszych i zasadniczych należy fakt chrztu (co wynika wprost z kanonu 912), wiara w obecność Pana Jezusa w Komunii Świętej, pragnienie przyjęcia tego sakramentu, rozeznanie co do istoty grzechów oraz cnót chrześcijańskich, pragnienie uzyskania przebaczenia swoich grzechów i osiągania chrześcijańskich cnót, a także przystąpienie do sakramentalnej spowiedzi.