W jakim wieku przystępują dzieci do Pierwszej Komunii Świętej?

Nie ma określonego jednoznacznie wieku (ani „widełek” wiekowych) w jakim prawo kanoniczne zezwala na przyjęcia po raz pierwszy Komunii Świętej. W Katolickich Kościołach Wschodnich obowiązuje tradycja o starożytnym rodowodzie podania Eucharystii właśnie ochrzczonemu niemowlęciu – w postaci kilku kropel Krwi Pańskiej lub maleńkich kawałków Hostii – (to jest więc pierwsza Komunia Święta np. małego grekokatolika) i konsekwentnie przystępowania malutkich dzieci do komunii, wg. rozeznania rodziców. W świecie Zachodu od wczesnego średniowiecza zaczęto rozdzielać od chrztu sakramenty: bierzmowania i eucharystii oraz przenosić na późniejszy czas rozwoju dziecka. Współcześnie, w zależności od regionu świata dzieci przystępują po raz pierwszy do Komunii między 5 a 10 rokiem życia. Wynika to przede wszystkim z tradycji (uwarunkowań historycznych) danego Kościoła lokalnego. Zasadniczo, konferencje episkopatów krajów/regionów opracowują wytyczne będące prawem obowiązującym na danym terenie w kwestii ustalenia zakresu wieku, przygotowania, formy przystępowania dzieci do I Komunii św., jak i przepisów odrębnych (np. odnoszących się do dzieci chorych, dzieci niepełnosprawnych itp.). Niezależnie od tego, biskupi diecezjalni mogą ustanowić dodatkowe lub odrębne prawo w tej materii, uwzględniając lokalne warunki. Zawsze jednak prawo takie musi być zgodne z ustawą powszechnie obowiązującą w Kościele, czyli Kodeksem Prawa Kanonicznego. W kanonie 913, w paragrafie pierwszym, mieści się norma prawna uwzględniająca indywidualny rozwój psychospołeczny dziecka, które ma posiadać wystarczającą wiedzę religijną i być dokładnie przygotowanym do pobożnego przyjęcia Eucharystii stosownie do własnych [tj. dziecka] możliwości. Przyjęcie Ciała Chrystusa jest fundamentalnym prawem każdego ochrzczonego wiernego (kanon 912), stąd od ciężko chorych dzieci, dzieci przed poważnym leczeniem (np. onkologicznym) lub przed operacjami nie wymaga się ani wiedzy, ani przygotowania lecz świadomości sacrum Eucharystii jako pokarmu innego, niż zwykłe jedzenie (kanon 913 drugi paragraf). Na terenie Polski od 29.08.2020 r. obowiązują Wskazania Konferencji Episkopatu Polski dotyczące przygotowania dzieci do przyjęcia i przeżywania sakramentu pokuty i pojednania oraz Pierwszej Komunii Świętej (uchwała KEP nr 43/386/2020), gdzie w punkcie III, w numerach 21*)-39 znajdują się opracowane kwestie organizacyjne (także „transgraniczne”). Należy zwrócić uwagę, że w niektórych diecezjach praktykowana jest tzw. wczesne Komunia Święta, przeznaczona dla dzieci młodszych (generalnie przedszkolnych czyli przed ukończeniem 7 roku życia). Nie jest to żadna nowinka; przeciwnie – dopuszczanie małych dzieci do Eucharystii to kontynuacja tradycji wczesnochrześcijańskiej- jako prawo przywróconej w 1910 roku dekretem „Quam singulari” ówczesnej Kongregacji Sakramentów, z inicjatywy i aprobaty Piusa X, prawnika kanonisty i wielkiego orędownika wczesnej komunii świętej.

*) 21. Przyjęcie Pierwszej Komunii Świętej odbywa się na zakończenie III klasy szkoły podstawowej, tj. około 10. roku życia dziecka. Jednocześnie należy szanować lokalne tradycje tzw. wczesnej Komunii Świętej. Szczegółowe regulacje w tej sprawie wydaje biskup diecezjalny.