Na czym polega sprawdzenie informacji o tym, czy człowiek był wcześniej już ochrzczony? Czy to jest stały zakres czynności? Czy zależny od wnikliwości bądź nie osoby ustalającej ten fakt?

8 marca, 2024

Zgodnie z kan. 877 – § 1. Kodeksu Prawa Kanonicznego „Proboszcz miejsca, w którym chrzest jest sprawowany, powinien w księdze ochrzczonych dokładnie i bezzwłocznie zapisać imiona i nazwiska ochrzczonych, z podaniem szafarza, rodziców, rodziców chrzestnych oraz świadków, jeżeli byli obecni, jak też miejsca i daty udzielonego chrztu, wskazując również datę i miejsce urodzenia”. W związku z powyższym sprawdzenie informacji o przyjęciu chrztu przez daną osobę polega na sprawdzeniu w księdze chrztu (w parafii, w której chrztu udzielono) zapisu o tym fakcie, przy czym aby ułatwić znalezienie parafii, w której osoba mogła być ochrzczona, należy ustalić miejsce zamieszkania w czasie, gdy ta osoba mogła przyjąć chrzest. Świadectwo chrztu wydaje proboszcz parafii, w której dana osoba przyjęła chrzest i jest to w zakresie jego obowiązków.

W innych przypadkach dla stwierdzenia faktu chrztu, wystarczy sama przysięga osoby ochrzczonej lub przysięga świadka chrztu (np. w przypadku chrztu osoby dorosłej), co wynika z kan. 876 – „Do udowodnienia udzielonego chrztu, jeżeli to nie przynosi nikomu szkody, wystarczy oświadczenie jednego świadka będącego ponad wszelkim podejrzeniem albo przysięga samego ochrzczonego, jeżeli ten przyjmował chrzest, będąc dorosłym”.

W przypadku osób adoptowanych informacja o rodzicach bądź adresie jest przekazywana rodzicom adoptującym dziecko przez sąd (akt cywilny regionu). Większość dzieci, które jako niemowlęta trafiły do domu dziecka nie mają sakramentu chrztu. Inaczej jest w przypadku dzieci starszych, które znajdowały się pod opieką rodziców i zostały im odebrane – wtedy należy ustalić adres byłego domu rodzinnego dziecka i sprawdzić zapisy w tamtejszej parafii.

Można  próbować znaleźć kontakt do rodziny danej osoby. Być może znajdą się zdjęcia, pamiątki lub świadkowie chrztu. Jeżeli uda się odnaleźć rodziców chrzestnych, rodziców lub świadków chrztu, a w parafii nie ma zapisu o fakcie udzielenia chrztu, lecz istnieją świadkowie lub inne dowody na udzielenie chrztu, wtedy należy przedstawić je proboszczowi.

Tak więc wnikliwość osoby ustalającej fakt ochrzczenia ma tu duże znaczenie.

* Warto mieć też na uwadze, że jeśli zachodzi wątpliwość czy chrzest został udzielony, to należy udzielić chrztu warunkowo, a dziecko podrzucone lub znalezione, jeśli nie ustali  się jego chrztu, należy ochrzcić. Mówią o tym kanony:

869 – § 1. W razie wątpliwości, czy ktoś został ochrzczony albo czy chrzest był ważnie udzielony, utrzymującej się mimo przeprowadzenia rzetelnych badań w tej sprawie, chrztu należy udzielić warunkowo.

870 – Dziecko podrzucone albo znalezione należy ochrzcić, jeżeli po dokładnym dochodzeniu nie można stwierdzić, czy zostało ochrzczone.