Czy obydwoje rodzice muszą wyrazić zgodę na przyjęcie sakramentów przez dziecko?

14 kwietnia, 2024

Według Katechizmu Kościoła Katolickiego sakramenty są skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Sakramenty są widzialnymi znakami niewidzialnej łaski. Każdy sakrament, to rzeczywiste przyjście i działanie Chrystusa, który przez określone i zrozumiałe znaki (słowa, gesty) udziela swej łaski i pomocy w drodze do zbawienia. Sakramenty obejmują wszystkie etapy i wszystkie momenty życia chrześcijańskiego, pierwszym najważniejszym sakramentem jest chrzest św. Chrzest jest pierwszym z chrześcijańskich sakramentów, tj. znaków Bożej łaski udzielanej człowiekowi. Chrzest gładzi grzech pierworodny, dzięki czemu człowiek staje się na nowo dzieckiem Bożym oraz jest początkiem życia w łączności z Chrystusem. Dzięki temu sakramentowi człowiek zostaje włączony we wspólnotę Kościoła.

Zgodnie z Instrukcją duszpasterską Episkopatu o udzielaniu sakramentu chrztu świętego dzieciom należy dopuszczać do chrztu wszystkie dzieci zgłoszone przez rodziców lub prawnych opiekunów, jeśli osoby te są wierzące i zobowiążą się do tego, że dzieci będą wychowywane w wierze, w której zostaną ochrzczone.

W związku z możliwością zaistnienia różnych sytuacji duszpasterskich Instrukcja ustala:

  1. a) Nie udzielać sakramentu chrztu św. małym dzieciom bez faktycznej wiedzy rodziców (opiekunów), lub wbrew ich woli.
  2. b) Jeśli rodzice dziecka poprzestają na małżeństwie cywilnym, duszpasterz powinien starać się o doprowadzenie ich do zawarcia małżeństwa sakramentalnego przed chrztem dziecka. W przypadku wyraźnej odmowy, należy żądać na piśmie oświadczenia od rodziców dziecka i chrzestnych, że zobowiązują się wychować dziecko w wierze katolickiej. Również w wypadku, gdy rodzice żyją bez ślubu kościelnego z powodu przeszkód kanonicznych, należy żądać takiego oświadczenia.
  3. c) Jeśli jedno z rodziców dziecka jest wierzące, a drugie nie, dziecku należy udzielić chrztu.
  4. d) W zetknięciu się z trudnymi lub zawikłanymi problemami z zakresu chrztu, duszpasterz, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem za owoce łaski tego sakramentu, powinien w poszczególne wypadki dokładnie wnikać, rozpatrzyć je, a następnie podjąć odpowiednią decyzję, lub w razie potrzeby zwrócić się do Ordynariusza.

Także, zgodnie z kan. 868 § 1 pkt.1º Kodeksu Prawa Kanonicznego, aby dziecko zostało ochrzczone wymagana jest zgoda rodziców lub przynajmniej jednego z nich, albo tych, którzy prawnie ich zastępują.

Niemowlę i dziecko przed tzw. wiekiem rozeznania (według kan.97 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego wiek rozeznania jest powszechnie uznawany po ukończeniu 7 roku życia) przyjmuje chrzest w wierze rodziców lub tych, którzy ich zastępują. Po osiągnięciu wieku rozeznania należy brać pod uwagę pragnienie otrzymania chrztu przez małoletniego.

Reasumując, jeśli tylko jeden rodzic wyraża zgodę na udzielenie pierwszego z chrześcijańskich sakramentów swojemu dziecku, mającemu poniżej 7 roku życia (czyli przed wiekiem rozeznania), może on bez przeszkód czynić przygotowania do przyjęcia sakramentu chrztu św.

Pomiędzy 7 a 18 rokiem życia zgody na przyjęcie sakramentu udziela sam małoletni oraz przynajmniej jedno z jego rodziców bądź opiekunów.